‘Justitie in cijfers 2009’, een publicatie van de FOD Justitie is vanaf nu online beschikbaar.Deze nieuwe uitgave schetst een beeld in cijfers van de centrale spelers binnen het justitiële netwerk. De FOD Justitie, de rechtbanken en hoven, het Openbaar Ministerie, de dienst Strafrechtelijk Beleid, het departement criminologie van het NICC, de penitentiaire inrichtingen en de justitiehuizen komen aan bod. ‘Justitie in cijfers 2009’ biedt u een overzicht van het budget, de personeelsformatie en de activiteiten van de instellingen. De brochure sluit aan bij de transparante communicatie die Justitie beoogt.
Budget en personeel
Uit deze nieuwe editie blijkt dat Justitie zijn koers aanhoudt. Het budget ligt in 2009 5,7% hoger dan in 2008. 74% van het budget gaat naar personeel en 26% naar werkingsmiddelen.
In de 10 jurisdicties die werken aan een moderne Justitie overstijgt het aantal magistraten bijna 2.500 hoofden en is de verhouding tussen mannen en vrouwen ongeveer in evenwicht. Daarnaast telt het administratief personeel meer dan 8.000 medewerkers en zijn er bijna 15.500 computers om het gerechtelijk werk te ondersteunen.
De magistratuur
De vredegerechten blijven jaarlijks ongeveer evenveel zaken afhandelen als er worden ingeleid. Bij de arbeidshoven liggen het aantal nieuwe en het aantal afgehandelde zaken in 2008 met 28% en 21% opmerkelijk lager dan in het referentiejaar 2000. Daartegenover werden er in 2008 39% meer nieuwe zaken ingeschreven bij de arbeidsrechtbanken. Een verklaring hiervoor is dat de collectieve schuldenregeling vanaf 1 september 2007 werd overgedragen naar de arbeidsrechtbanken. Het effect van deze wetswijziging zien we ook bij de burgerlijke rechtbanken van eerste aanleg; zowel de afgehandelde zaken als de nieuwe zaken dalen met 6% ten opzichte van het jaar voordien. Bij de hoven van beroep blijft het aantal hangende burgerlijke zaken dalen, - 38% over de periode 2000-2008.
Op het niveau van de parketten kenden de politieparketten een stijging van 73% dagvaardingen. Deze opvallende toename is onder andere toe te schrijven aan de niet-betaalde onmiddellijke inningen en voorstellen tot verval van strafvordering door betaling van een geldboete (VSBG). De daling van 32% nieuwe zaken in 2008 ten opzichte van 2000 kan verklaard worden door de veralgemeende toepassing van de ‘vereenvoudigde processen-verbaal’ (VPV). De trend van de stijging van de VPV kunnen we ook waarnemen bij het correctioneel parket. Daarnaast werd tussen 2003 en 2007 de in- en output van de correctionele parketten gekenmerkt door een forse daling die stabiliseerde in 2008. Bij het jeugdparket is geen spoor van een toename van de jeugdcriminaliteit in aantal aangemelde zaken in de loop van de laatste 40 jaar te vinden. Meer specifiek zien we op lange termijn, een opwaartse trend van de aanmeldingen van problematische opvoedingssituaties en een stabiliteit, zelfs daling, van de aangemelde als misdrijf omschreven feiten.
Gevangenissen en justitiehuizen
Er kan een lineaire stijging van het aantal opsluitingen tijdens de laatste 3 jaar worden vastgesteld. Voor de gevangenispopulatie werd begin 2009 opnieuw een historisch hoogtepunt gemeten: 10.159 gedetineerden. Deze stijging is voornamelijk te wijten aan het aantal veroordeelden. Binnen de algemene dalende tendens van het aantal vrijlatingen is niettemin een stijging van de invrijheidstellingen van beklaagden en veroordeelden bij het einde van hun straf waar te nemen.
De justitiehuizen kenden een bijzonder grote stijging van het aantal nieuwe opdrachten in 2008. Sinds haar invoering in 2002, neemt de werkstraf een steeds grotere plaats op het terrein in. Het elektronisch toezicht, dat sinds 1 september 2007 tot de bevoegdheid van de justitiehuizen behoort, is in volle expansie.
Meer informatie?
Net zoals de vorige editie, willen wij de lezer op een gebruiksvriendelijke manier een blik gunnen op het cijfermateriaal van justitie. Niet alleen inhoudelijk, maar ook visueel werd er alles aan gedaan om de informatie klaar en duidelijk voor te stellen. Via deze brochure wenst de FOD Justitie een harmonieuze relatie tussen justitie en de burger centraal te stellen.
De nieuwe brochure ‘Justitie in cijfers 2009’ is vanaf vandaag beschikbaar op de website van FOD Justitie (www.just.fgov.be > “statistieken”) of via het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting (www.vbsw-bpsm.be > “statistieken”). Heeft u vragen over het cijfermateriaal of over de interpretatie ervan, dan kunt u terecht bij het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting of bij de betrokken diensten. Hun contactgegevens vindt u achteraan in de brochure.