25 augustus 2010

‘Justitie in cijfers 2010’, een publicatie van de FOD Justitie is vanaf nu online beschikbaar. Deze nieuwe uitgave schetst een beeld in cijfers van de centrale spelers binnen het justitiële netwerk. De FOD Justitie, de rechtbanken en hoven, het Openbaar Ministerie, de penitentiaire inrichtingen en de justitiehuizen komen aan bod. ‘Justitie in cijfers 2010’ biedt u een overzicht van het budget, de personeelsformatie en de activiteiten van de instellingen. De brochure sluit aan bij de transparante communicatie die Justitie beoogt.

Budget en personeel

Ondanks de moeilijke, budgettaire situatie stijgt het beschikbare budget van de FOD Justitie ook dit jaar (+1,06% in vergelijking met 2009).

Binnen de magistratuur wordt de komende jaren een verjonging verwacht aangezien 40% van de magistraten zich momenteel in de leeftijdscategorie van 50 tot 59 jaar bevindt. De verhouding tussen mannen en vrouwen is ongeveer gelijk. Opmerkelijk is dat de laatste 4 jaar het ondersteunend administratief personeel met zo’n 20% is toegenomen. Momenteel is meer dan 2/3 van de ruim 8300 administratieve medewerkers vrouwelijk.

Informatica

In 2009 werd het computerpark van de politierechtbanken en –parketten volledig vernieuwd ter voorbereiding van de opstart van de nieuwe informatica-applicatie CHEOPS.

De rechtsmachten

  • De zetel

Globaal genomen werden de rechtbanken en de hoven in het voorbije decennium geconfronteerd met een toename van het aantal nieuwe zaken. Bij de vredegerechten is de stijging van de nieuwe zaken het opmerkelijkst: +86% sinds 2000. Niettegenstaande deze extra werklast merken we een gestage afbouw van de hangende zaken op. Bijvoorbeeld kende de stock van het hof van cassatie, in vergelijking met 1998, een afname van 37%. Aldus handelen de rechtsmachten steeds meer zaken af dan er nieuw ingeleid worden.

Binnen de politierechtbanken is er een tegengestelde trend aanwezig: enerzijds werden op strafrechtelijk gebied steeds meer eindvonnissen uitgesproken (+76% sinds 2000). Anderzijds daalde op burgerlijk gebied zowel de instroom als de uitstroom met minimum een derde over dezelfde periode.

  • Politieparketten

Ten opzichte van 2000 kenden de politieparketten in 2009 30% minder nieuwe zaken en 38% minder voorstellen tot minnelijke schikking. Daarentegen steeg het aantal dagvaardingen met 77%. De daling van het aantal nieuwe zaken is in grote mate gelinkt aan wijzigingen in administratieve procedures.

  • Jeugdparketten

De laatste jaren (2005-2008) stelt men binnen een twaalftal, voornamelijk Nederlandstalige arrondissementen, een geleidelijke toename vast van het aantal gesignaleerde problematische (opvoedings)situaties. Deze vaststelling kan in eerste instantie, tenminste als zij wordt bevestigd in de komende jaren, wijzen op een stijgende trend van het aantal problematische (opvoedings)situaties waarin jongeren zich bevinden.

De evolutie van het aantal gesignaleerde misdrijven toont in diezelfde periode (2005-2008) grote schommelingen van jaar tot jaar en tussen de arrondissementen onderling. Op nationaal niveau vinden we geen indicaties van een stijging van het aantal aangemelde delicten met minderjarige verdachten.

  • Correctionele parketten

De correctionele parketten openden 3% meer zaken in 2009 dan in 2007. De toename van de instroom manifesteert zich vooral bij de geweldsdelicten (slagen en verwondingen, diefstal met geweld), informaticabedrog en financiële zaken. Ook de uitstroom van de correctionele parketten nam de voorbije jaren toe. Vooral het aantal zaken dat wordt afgesloten via betaling van een minnelijke schikking of voltooiing van een bemiddeling in strafzaken is gestegen ten opzichte van 2007. Ook het aantal rechtstreekse dagvaardingen voor de correctionele rechtbank nam toe. Dit resulteert in een afname met 5% van het aantal hangende correctionele zaken op het einde van het jaar.

Gevangenissen en justitiehuizen

Op 1 maart 2010 zaten er 10.561 gedetineerden in de Belgische gevangenissen, hetzij 400 meer dan het jaar voordien. De stijging van de gevangenisbevolking houdt dus aan en betreft de drie belangrijkste categorieën van gedetineerden (verdachten, veroordeelden en geïnterneerden). Ook de verhoging van het aantal opsluitingen, ingezet in 2006, gaat verder in 2009. Daarnaast is het aantal vrijlatingen duidelijk de hoogte ingegaan. De vrijlatingen op het strafeinde nemen een groter aandeel van het totaal aantal vrijlatingen in. Daarentegen kennen de vervroegde vrijlatingen voor de zwaarste straffen en maatregelen een dalende lijn.

Sinds hun ontstaan in 1999, hebben de justitiehuizen 45% méér maatschappelijke enquêtes en beknopte voorlichtingsrapporten ontvangen. Daarnaast wordt een significante stijging (+109% sinds 1999) van het aantal nieuwe dossiers inzake begeleiding, opvolging en bemiddeling in strafzaken opgemerkt. Het elektronisch toezicht vertegenwoordigt, in 2009, 64% van het aantal nieuwe penitentiaire begeleidingsmandaten.

Meer informatie?

Net zoals de vorige editie, willen wij de lezer op een gebruiksvriendelijke manier een blik gunnen op het cijfermateriaal van justitie. Niet alleen inhoudelijk, maar ook visueel werd er alles aan gedaan om de informatie klaar en duidelijk voor te stellen. Via deze brochure wenst de FOD Justitie een harmonieuze relatie tussen justitie en de burger centraal te stellen.

De nieuwe brochure ‘Justitie in cijfers 2010’ is vanaf vandaag beschikbaar op de website van de FOD Justitie (www.just.fgov.be > “statistieken”) of via het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting (www.vbsw-bpsm.be > “statistieken”). Heeft u vragen over het cijfermateriaal of over de interpretatie ervan, dan kunt u terecht bij het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting of bij de betrokken diensten. Hun contactgegevens vindt u achteraan in de brochure.

 

Voor meer inlichtingen:

Ianthe Faes & Sandra Steurbaut

Leuvenseplein 4, 1000 Brussel

Tel: 02 210 56 30

Fax: 02 210 55 64

stat@just.fgov.be