De toegang tot het strafdossier verloopt vlotter, veiliger en goedkoper. Voortaan kunnen gedetineerden hun dossiers bij de griffie van de onderzoeksrechter digitaal raadplegen met een beveiligde persoonlijke toegang. Advocaten hebben toegang tot al hun dossiers vanuit eender welke griffie van de rechtbanken van eerste aanleg. Op termijn zal het aanbod verder uitbreiden.

De griffies van alle rechtbanken van eerste aanleg (Eupen uitgezonderd) zijn nu uitgerust met kiosk-pc’s en met de applicatie ConsultOnline. Met die toepassing krijgen zij toegang tot het gerechtelijk dossier. In alle 35 gevangenissen zijn er kiosk-pc’s waarmee gedetineerden een up-to-date versie van het dossier kunnen raadplegen.

Voordelen

Met deze technologische sprong zal de FOD Justitie het aantal overbrengingen van gedetineerden kunnen beperken. Dat is veiliger en goedkoper dan voorheen. De gedetineerden zelf krijgen sneller en makkelijker zicht op hun dossier.

Bij wijze van voorbeeld: vóór de invoering van dit systeem spraken we van gemiddeld 263 euro aan vervoers- en bewakingskosten wanneer een gedetineerde zijn dossier ging raadplegen. Met een maandelijks gemiddelde van 300 raadplegingen komt dit neer op een besparing van 80.000 euro per maand.

1. ► De procedure voor de raadpleging van dossiers is vereenvoudigd:

  • de dossiers zijn toegankelijk in elke rechtbank van eerste aanleg tijdens de openingsuren van de griffie;
  • de dossiers zijn toegankelijk voor gedetineerden en hun advocaten in de gevangenis via een kiosk-pc;
  • informatie is in een oogwenk beschikbaar;
  • opzoekingen in de tekst zijn mogelijk met trefwoorden;
  • een beklaagde - opgesloten of vrij -, een advocaat, een procureur, rechters of iemand die zich burgerlijke partij heeft gesteld, hebben allen toegang tot het dossier. Partijen kunnen tegelijkertijd het dossier consulteren.

2. ► De toegang is beveiligd: 

  • een advocaat, gedetineerde of burger kan zijn dossier consulteren via een kiosk-pc met een tijdelijk account en wachtwoord;
  • de dossiers zijn beter beschermd tegen vernietiging of diefstal.

3. ► Gedetineerden hoeven niet langer te worden overgebracht naar de griffies.

De gedetineerden hebben toegang tot hun dossier vanuit de gevangenis, wat de kosten in verplaatsing en beveiliging drukt en minder risico’s inhoudt (ontvluchtingen,...). Ook de portkosten die gepaard gingen met het vorige systeem kunnen aanzienlijk dalen.

4. ► Advocaten kunnen al hun dossiers raadplegen op een en hetzelfde punt.

De dossiers zijn toegankelijk in bepaalde rechtbanken van eerste aanleg ongeacht de rechtbank die het dossier behandelt. Op termijn zal dit aanbod verder uitbreiden.

5. ► Er is tijdwinst voor de rechterlijke macht.

Ook al ging er een behoorlijke inspanning aan vooraf, nu hoeft het griffiepersoneel doorgaans minder tijd te besteden aan het kopiëren van dossiers.

6. ► De vermindering van het papierverbruik levert besparingen op en is goed voor het milieu.

Cijfers

* aantal dossiers die digitaal toegankelijk zijn voor advocaten, gedetineerden of burgers

* aantal geconsulteerde dossiers die digitaal zijn ingezien door advocaten, gedetineerden of de burger

Nog breder aanbod op komst

Om tot dit resultaat te komen, moesten duizenden 'papieren' documenten (processen-verbaal van politie, deskundigenverslagen, overschrijvingen van telefoontaps, ...) worden ingescand, een hele klus uiteraard. Elk stuk is vervolgens in digitaal formaat opgeslagen in het archief, en een informaticaplatform werd opgericht om te navigeren in dat digitale archief.

Het opzet van dit project is de aanmaak van een integraal digitaal gerechtelijk dossier. Dat kan ingescande 'papieren' documenten omvatten, maar ook elektronische documenten. Alle betrokkenen kunnen nadien alles veilig raadplegen vanop afstand.

Op termijn wil de FOD Justitie het digitaal gerechtelijk dossier nog breder aanbieden. In een latere fase zal ConsultOnline niet meer beperkt zijn tot de kiosk-pc’s in griffies en gevangenissen, maar zal het systeem ook werken op eender welke pc op basis van een webplatform en private toegangscodes. Zo zullen procureurs, advocaten, beklaagden, beschuldigden of burgerlijke partijen allen een dossier dat hen aanbelangt veilig kunnen raadplegen, eender wanneer en eender waar.

Momenteel is ConsultOnline wel al beschikbaar voor advocaten en gedetineerden.

Die verbetering is het resultaat van investeringen op verscheidene niveaus:

  • uitrusting van alle gevangenissen met kiosk-pc’s;
  • uitrusting van alle griffies van de rechtbanken van eerste aanleg met kiosk-pc’s.

“Men spreekt heel vaak over de digitalisering van justitie, maar je hebt ook mensen die het echt doen. Ik wens de mensen van de griffie op dit onderzoeksgerecht in Brussel uitdrukkelijk te danken, alsook hun beider voorzitters, om hier een voortrekkersrol in te spelen. Dit is geen makkelijke taak, want de documenten komen niet digitaal toe op de rechtbank en moeten verwerkt worden tot een digitaal dossier. De rechtbank in Brussel doet dit uitdrukkelijk om de burgers, advocaten en magistraten vlot aan hun dossiers te helpen. Dit past volledig in de visie van het plan Court of the Future en is een eerste realisatie van de kiosk pc waar mensen hun dossiers op de griffie moeten kunnen inzien. Justitie die ten dienste staat van de mensen kan ik alleen maar toejuichen.”

Minister Koen Geens