1797 burgers hebben het afgelopen jaar bij de FOD Justitie een procedure ingesteld om van naam en/of voornaam te veranderen. Een naamsverandering is een uitzonderlijke maatregel die gestoeld moet zijn op 'ernstige' redenen. Welke?
Verrassend genoeg gebeuren naamsveranderingen maar zelden door personen met een naam die belachelijke of hatelijke associatie oproept. De meeste aanvragen zijn ingegeven door de familiale situatie in de meest brede zin, zoals verlating, zwaar geweld, zedenfeiten. De persoon die zijn naam wenst te veranderen, moet er een objectief belang bij hebben.
Ook personen van vreemde afkomst die verschillende nationaliteiten hebben en met administratieve, praktische of sociale problemen te maken krijgen, doen vaak een beroep op die procedure.
De wet stelt dat de gevraagde naam of voornamen niet tot verwarring mogen leiden en de verzoeker of een derde evenmin schade mogen berokkenen.
Procedure
De minister van Justitie krijgt dus met de meest uiteenlopende gevallen te maken en neemt geval per geval een beslissing.
Alleen Belgische onderdanen, door de Belgische autoriteiten erkende vluchtelingen of staatlozen kunnen in België een verzoek tot naamsverandering indienen. De voorwaarden en de kosten verschillen naargelang het om de verandering van de naam of de voornamen gaat.
De naamsverandering wordt verleend via een koninklijk besluit dat bij uittreksel in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt wordt. Derden kunnen beroep instellen in geval van aanvaarding, de verzoeker in geval van weigering. In geval van aanvaarding bedragen de registratiekosten in principe 49 euro per begunstigde. Die lopen op tot 740 euro als het gaat om de toevoeging van een naam aan een andere naam, een lidwoord of de vervanging van een hoofdletter door een kleine letter (zodat een schijn van adeldom wordt opgewekt).
De wet is minder streng voor de wijziging van voornamen. Het kan om louter persoonlijke redenen gaan. De wijziging van de voornaam wordt verleend via ministerieel besluit en wordt niet bekendgemaakt. Bij weigering kan alleen de verzoeker beroep instellen. Omdat de voorwaarden soepeler zijn, zijn de registratiekosten in principe hoger in geval van goedkeuring. In de wet is het bedrag op 490 euro vastgesteld, maar onder bepaalde omstandigheden kan de minister het beperken, bijvoorbeeld als het gaat om veranderingen van voornaam die noodzakelijk zijn (hatelijke of belachelijke voornamen, niet-Europese vreemde connotatie, verwarring) of die minimaal zijn (gebruikelijke afkortingen, toevoeging of weglating van een accent, streepje, enzovoort). In het bijzondere geval waarin de voornaam wegens een geslachtsverandering wordt gewijzigd, wordt steeds 49 euro aangerekend.
Meer informatie
De FOD Justitie biedt een gratis brochure aan waarin de burger alle informatie over de procedure voor de naamsverandering terugvindt. U kunt de brochure bestellen of downloaden op de site.
Contact
Koen Peumans
Woordvoerder
koen.peumans@just.fgov.be
T: 02 542 66 15 / 0473 81 11 06