Om magistraat te worden moet u minstens een diploma in de rechten hebben en Belg zijn. De andere voorwaarden hangen af van de procedure die u als kandidaat-magistraat wilt volgen. Er zijn drie manieren om benoemd te worden tot magistraat:
- Via de gerechtelijke stage: wie de voorbije drie jaar minstens één jaar een juridische functie heeft uitgeoefend, kan deelnemen aan de toelatingsproef tot de gerechtelijke stage. Wie de stage van 18 maanden doorloopt, kan daarna benoemd worden tot parketmagistraat. Wie de stage van drie jaar doorloopt, kan daarna benoemd worden tot rechter of tot parketmagistraat.
- Via een examen inzake beroepsbekwaamheid: meer ervaren juristen kunnen via een examen rechtstreeks tot de magistratuur toetreden. Welke ervaring vereist is om benoemd te worden tot rechter is afhankelijk van het juridische beroep dat iemand heeft uitgeoefend. Voor een advocaat is tien jaar ervaring vereist, voor iemand met een juridische functie in de privésector twaalf jaar. Wie minstens vijf jaar ervaring heeft en slaagt in de proef, kan benoemd worden tot parketmagistraat.
- Via het mondelinge evaluatie-examen: wie minstens twintig jaar als advocaat heeft gewerkt, of vijftien jaar als advocaat én ten minste vijf jaar in een ander beroep waarin een belangrijke kennis van het recht vereist is, kan deelnemen aan een mondelinge proef. Wie daarin slaagt, kan benoemd worden tot rechter.
De vermelde examens worden georganiseerd door de Hoge Raad voor de Justitie, een orgaan dat onafhankelijk is van de minister van Justitie.